Cách điều trị bệnh hở van tim: Khi nào dùng thuốc, khi nào thay van?

Cách điều trị bệnh hở van tim khác nhau ở mỗi người cho dù cùng mức độ hở. Sử dụng thuốc hay phẫu thuật sửa van, thay van tùy vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng hở, nguyên nhân gây hở van và các bệnh tim mạch mắc kèm. 

Bệnh hở van tim là tình trạng van tim đóng không kín làm cho dòng máu trào ngược trở lại buồng tim trước đó trong thời kỳ đóng van. Khi van tim bị hở, tim phải làm việc nhiều hơn để bù đắp khối lượng máu bị thiếu hụt do trào ngược. Chính vì vậy, nếu không được điều trị sớm hoặc không kiểm soát tốt, hở van tim sẽ tiến triển thành các bệnh lý nặng hơn như: rung nhĩ, suy tim hay nhồi máu cơ tim. 

Bác sĩ sẽ là người quyết định và tư vấn cho bạn hướng điều trị nào tối ưu nhất để làm giảm các triệu chứng hở van tim như hồi hộp, khó thở, đau ngực, mệt mỏi...và phòng ngừa biến chứng của bệnh. 

Cách điều trị bệnh hở van tim: khi nào dùng thuốc khi nào phẫu thuật?

Hở van tim ở giai đoạn nhẹ có thể không cần điều trị, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn điều chỉnh chế độ sinh hoạt, ăn uống để chung sống hòa bình với bệnh.

Nếu van tim hở nặng, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc hoặc can thiệp ngoại khoa. Việc can thiệp ngoại khoa có tiên lượng tốt có thể giúp người bệnh hồi phục sức khỏe và giảm nguy cơ đột tử.

Dùng thuốc điều trị hở van tim

Dùng thuốc là một cách điều trị bệnh hở van tim được áp dụng phổ biến

Thông thường với mức độ hở van tim nhẹ (hở van 1/4) và chưa có triệu chứng, bạn chưa cần sử dụng thuốc mà chỉ cần định kỳ tái khám và theo dõi. Riêng đối với van động mạch chủ thì dù hở nhẹ - hở 1/4 cũng do bệnh lý và cần được theo dõi thường xuyên và điều trị.

Với những trường hợp hở van tim đã xuất hiện triệu chứng như hồi hộp, khó thở, mệt mỏi, đau ngực… hoặc kèm các bệnh lý khác như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, bạn sẽ được sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, dùng thuốc cũng không thể giúp van tim đóng kín trở lại mà chỉ giúp để giảm các triệu chứng đang gặp phải và ngăn ngừa tiến  triển của bệnh. Một số loại thuốc điều trị hẹp hở van tim thường dùng gồm:

• Thuốc chẹn beta: giúp thư giãn mạch máu, làm giảm huyết áp, giảm nhịp tim và giảm gánh nặng cho van tim.
• Thuốc chẹn kênh canxi: giúp giảm huyết áp, giảm nhu cầu oxy của cơ tim, giúp tim bơm máu hiệu quả hơn.
• Thuốc ức chế men chuyển: giúp giãn mạch, giảm huyết áp, giảm áp lực cho tim.
• Thuốc lợi tiểu: giúp giảm huyết áp và giảm phù.
• Thuốc chống đông: Khi van tim bị hở máu sẽ bị ứ đọng tại các buồng tim và làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Do đó bạn có thể cần phải sử dụng các loại thuốc chống đông để giúp giảm thiểu rủi ro này.
• Thuốc chống loạn nhịp tim: giúp bạn kiểm soát nhịp tim trong trường hợp có rối loạn nhịp.

Bác sĩ sẽ là người quyết định bạn cần sử dụng những loại thuốc nào sau khi thăm khám và đánh giá tình trạng bệnh hở van và các bệnh khác mắc kèm.

Khi nào cần can thiệp hay phẫu thuật van tim?

Với những trường hợp hở van tim mức độ nặng từ 3/4 trở lên, chức năng tim bị suy giảm nghiêm trọng khiến người bệnh khó thở, mệt mỏi thường xuyên ngay cả khi nghỉ ngơi. Hay khi không còn đáp ứng với thuốc điều trị thì bạn cần phải can thiệp phẫu thuật để sửa chữa hoặc thay thế van tim mới. Riêng với điều trị hở van 3 lá, rất hiếm trường hợp bác sĩ chỉ định thay thế van mà chủ yếu là sửa van, vì sau thay van ba lá nguy cơ hình thành huyết khối rất cao.

Các phương pháp can thiệp, phẫu thuật chính được áp dụng phổ biến trong điều trị bệnh hở van tim hiện nay là:

- Phẫu thuật sửa chữa van tim: được áp dụng trong trường hợp van tim chưa bị tổn thương nhiều, vẫn còn tận dụng được. Với phương pháp này, van tim sẽ được phục hồi lại chức năng nhiều nhất có thể và ít có nguy cơ bị viêm nội tâm mạc nhiễm trùng van tim hơn thay van.

Bác sĩ sẽ tiến hành nối lại các lá van, tách dính lá van, loại bỏ các mô van dư thừa, hoặc thay thế vòng van để giúp các lá van bị hở có thể khép kín lại với nhau.

- Phẫu thuật thay van tim: Nếu van tim bị hư hỏng nặng và không thể sửa chữa, nó cần được thay thế bằng một van tim nhân tạo là van cơ học, van sinh học hoặc van tự thân.

+ Van tim cơ học: là van bằng kim loại có độ bền và tuổi thọ cao vì vậy thường được sử dụng cho những người trẻ tuổi. Tuy nhiên, nhược điểm của van cơ học là phải dùng thuốc chống đông suốt đời với các nguy cơ tai biến như kẹt van cơ học, xuất huyết…

+ Van tim sinh học: được lấy từ van tim lợn, bò hoặc người hiến tặng. Van sinh học có nhược điểm là tuổi thọ thấp hơn van kim loại, sau 10 -15 năm, van có thể bị hư hỏng và người bệnh cần phải phẫu thuật lại để thay van mới. Tuy nhiên, chi phí thay van sinh học rẻ hơn và bạn không phải dùng thuốc chống đông suốt đời, thường chỉ cần dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu khoảng 3 tháng. Loại van này thường được sử dụng cho những người bệnh đã cao tuổi.

+ Van tự thân: sử dụng chính màng ngoài tim của người bệnh để tái tạo thành van tim, chỉ dùng để thay thế cho van động mạch chủ.

Xem thêm: 

Bảng giá phẫu thuật thay van tim

4 điều cần làm trước khi phẫu thuật thay van

- Can thiệp sửa hoặc thay van tim bằng ống thông: được thực hiện bằng cách luồn một ống thông từ động mạch đùi đến động mạch chủ qua da, đi tới vị trí van tim bị tổn thương và tiến hành điều trị. Kỹ thuật này giúp sửa chữa hoặc thay thế van tim bị hỏng mà không cần phẫu thuật, phù hợp cho người bệnh lớn tuổi, không đủ sức khỏe để phẫu thuật mổ hở, giúp người bệnh nhân tránh được nhiều biến chứng. Tỷ lệ thành công của phương pháp này cao và thời gian hồi phục nhanh hơn so với phẫu thuật mổ hở. Chỉ sau 12 giờ mổ, người bệnh có thể ngồi dậy bình thường và đứng dậy đi lại.

Kỹ thuật thay van động mạch chủ bằng đường ống thông

Những rủi ro của phương pháp phẫu thuật điều trị hở van tim

Cũng giống như bất kỳ một ca phẫu thuật nào khác, phẫu thuật hở van tim cũng có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng. Vì thế, sau phẫu thuật người bệnh sẽ được nằm tại phòng hồi sức bệnh viện để theo dõi trong một thời gian nhất định trước khi được xuất viện. Một số biến chứng của phẫu thuật mà người bệnh có thể gặp phải gồm:

• Chảy máu: Là vấn đề thường gặp sau phẫu thuật tim và có thể cần can thiệp phẫu thuật hoặc không. Tùy theo từng trường hợp cụ thể bác sĩ sẽ đánh giá và tìm hiểu nguyên nhân chảy máu, từ đó đưa ra quyết định dùng thuốc hoặc phẫu thuật.
• Sốt, nhiễm trùng: Là một trong những biến chứng phổ biến mà người bệnh gặp phải sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn và theo dõi chặt chẽ, nếu sốt kéo dài trong vài ngày sau mổ thì đấy là dấu hiệu bất thường và buộc phải can thiệp.
• Rối loạn nhịp tim: Rung nhĩ là loạn nhịp thường gặp ảnh hưởng đến bệnh nhân sau phẫu thuật và thường gặp hơn trên người già và những bệnh nhân sau phẫu thuật van tim. Điều trị rung nhĩ sau phẫu thuật van tim các bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc hoặc sốc điện.
• Biến chứng trên đường hô hấp: Có thể xảy ra trên khoảng 8% người bệnh sau phẫu thuật tim mạch. Sau phẫu thuật, người bệnh nằm ở khoa hồi sức và có thể sẽ được làm thông khí nhân tạo nếu cần thiết.
• Những biến chứng khác ít gặp nhưng nguy hiểm: Vỡ thất, tan huyết, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, suy thận, thậm chí tử vong.

Vì những rủi ro này, phẫu thuật điều trị hở van tim thường chỉ được xem là lựa chọn cuối cùng khi tất cả các phương pháp điều trị nội khoa thất bại.

Xem Thêm:

Làm gì để nhanh hồi phục sau thay van tim

Sau thay van tim nên ăn gì?

Bệnh hở van tim có chữa khỏi không?

Bệnh hở van tim khó chữa khỏi hoàn toàn, ngay cả khi phẫu thuật. Việc điều trị nhằm mục đích cải thiện triệu chứng, ngăn bệnh tiến triển, bảo tồn van tim không bị hư hại thêm nữa. Tuy nhiên, nếu được điều trị tốt, người bệnh có thể hồi phục được sức khỏe và có cuộc sống gần như bình thường. 

Cách trì hoãn bệnh hở van tim tiến triển

Ngoài các cách điều trị hở van tim trên, người bệnh cần có chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên, điều trị tốt các bệnh mắc kèm khác như tăng huyết áp, mạch vành, thiếu máu cơ tim, tiểu đường.... Điều này không chỉ giúp nâng cao sức khỏe, giảm triệu chứng mà còn còn giúp trì hoãn bệnh tiến triển nặng hơn.

Chế độ ăn uống cho người hở van tim

Chế độ ăn giúp tăng hiệu quả hỗ trợ điều trị cho người bệnh hở van tim

Bệnh hở van tim nên ăn gì là thắc mắc chung của tất cả người bệnh, bởi chế độ ăn phù hợp sẽ góp phần làm giảm nhẹ triệu chứng gặp phải. Về cơ bản chế độ ăn cho người bệnh hở van tim cũng không có gì khác biệt với hầu hết các bệnh tim mạch khác, như:

• Không ăn nhiều muối (không quá 2 g muối/ngày), hạn chế tối đa những thực phẩm có hàm lượng muối cao như dưa muối, cà muối…
• Hạn chế ăn nhiều chất béo: đặc biệt là các chất béo bão hòa, trans có trong mỡ, gan, phủ tạng động vật… Nên ăn chất béo thực vật dầu oliu, dầu cải, dầu đậu nành hoặc chất béo từ cá.
• Ăn nhiều các loại rau quả, các loại hạt ngũ cốc nguyên cám,…
• Thay vì ăn thịt có màu đỏ, bạn nên ăn cá trong bữa ăn, tối thiểu 2 bữa cá/ tuần, và nên chọn những loại cá có chứa nhiều omega 3 như cá hồi. Bạn vẫn có thể ăn thịt gà, nhưng nên chọn phần ức là phần thịt trắng và bỏ da, sẽ chứa ít cholesterol hơn.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê.
• Duy trì cân nặng vừa phải và theo dõi cân nặng thường xuyên.

Tập thể dục thường xuyên để tăng lưu thông máu

Với nhiều người hở van tim do tim phải hoạt động nhiều hơn nên cơ thể dễ bị mệt mỏi, vì thế việc lười tập thể dục là điều khó tránh khỏi. Nhưng tập thể dục thường xuyên sẽ giúp máu lưu thông ra vào tim tốt hơn, giảm áp lực lên van tim.

Tập thể dục nên duy trì hàng ngày khoảng 30 phút, tốt nhất nên tập những bài tập đơn giản như đi bộ, bơi lội và đi xe đạp tránh hoạt động gắng sức. Tập trong phong thái thoải mái, không nên tập thể dục với mục đích hơn thua. Trong quá trình luyện tập nếu thấy khó thở, đau ngực cần nghỉ ngơi ngay và giảm dần cường độ luyện tập trong những ngày sau.

Giải pháp hỗ trợ điều trị bệnh hở van tim từ Ích Tâm Khang 

Các chuyên gia tim mạch đầu ngành cho biết, sự kết hợp giữa thuốc điều trị và thực phẩm chức năng tốt cho tim sẽ giúp hỗ trợ, bổ sung cho nhau mang lại hiệu quả điều trị tối ưu cho người bệnh. Trong số các thực phẩm chức năng giúp hỗ trợ cho người bệnh tim mạch nói chung, hở van tim nói riêng, chỉ có duy nhất Thực phẩm chức năng Ích Tâm Khang đã được kiểm chứng lâm sàng cho hiệu quả làm giảm các triệu chứng hồi hộp, khó thở, đau thắt ngực, đánh trống ngực, mệt mỏi… và giảm tần suất nhập viện. Hiệu quả này cũng được công bố và  đăng tải trên tạp chí quốc tế năm 2014.

Hiệu quả này có được do tác dụng tăng cường lưu thông máu qua van, ngăn ngừa hình thành cục máu đông và tăng năng lượng cho tim. Nhờ đó có thể làm giảm hiệu quả các triệu chứng khó thở, mệt mỏi, đau thắt ngực, ho, phù cho người bệnh, giúp trì hoãn phẫu thuật, ngăn hở van tiến triển và phòng nguy cơ huyết khối, suy tim. Có rất nhiều người bệnh bị hở van tim đã lấy lại sức khỏe và trì hoãn được phẫu thuật sau khi sử dụng giải pháp này. Bạn có thể lắng nghe chia sẻ từ một người bệnh qua video sau:

Bà Huệ - Tp Hồ Chí Minh chia sẻ trải nghiệm của mình trong thời gian sử dụng Ích Tâm Khang

Xem thêm: Chia sẻ từ nhiều người bệnh van tim khác đã tìm được hướng điều trị phù hợp để trở về cuộc sống bình thường.

Cách điều trị bệnh hở van tim sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp người bệnh. Đúng lúc, đúng thời điểm thì sẽ đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó bạn cũng cần duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, ăn uống giảm mỡ, muối, tránh chất kích thích, tránh căng thẳng. Đồng thời tránh để bị nhiễm khuẩn đường hô hấp hay nhiễm trùng răng miệng vì chúng dễ gây viêm nội tâm mạc làm nặng thêm tình trạng hở van.

Bài viết có thể bạn quan tâm:

Hở van tim - Tổng hợp các câu hỏi thường gặp

Thu Thảo

Nguồn tham khảo:

https://www.wikihow.com/Treat-a-Leaking-Heart-Valve

https://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/test_procedures/cardiovascular/heart_valve_repair_or_replacement_surgery_92,P07975

https://stanfordhealthcare.org/medical-treatments/h/heart-valve-repair-replacement/risks.html